Атынньы 16 кwнэ. ДЬОКУУСКАЙ – ВЛАДИВОСТОК.
«Бэчээт олбуора-2012» форум иyинэн ааспыт «Дальнай Восток кинигэ ырыынага: «Анаализтыыр ньыма. Чахчылар. Билгэлээyин» (Международная научно-практическая конференция «Книжный рынок Дальнего Востока: Аналитика. Факты. Прогнозы» в рамках форума «Печатный двор-2012») диэн Норуоттар икки ардыларынааu3;ы научнай-практическай конференция Дальнай Восток федеральнай университетыгар алтынньы 16 кwнwгэр буолан ааста.
Дальнай Восток федеральнай университетын кинигэтин кыyата, ДВФУ гуманитарнай наукаларын оскуолатын уонна Владивосток куорат М. Горькай аатынан библиотека кинигэ бэчээтигэр анал идэлээхтэри «Бэчээт олбуора-2012» форум иyинэн тэриллибит «Дальнай Восток кинигэ ырыынага: «Анаализтыыр ньыма. Чахчылар. Билгэлээyин» диэн Норуоттар икки ардыларынааu3;ы научнай-практическай конференцияu3;а ыv9;ыран, тэрийэн ыыттылар.
Бу тэрээyин алтынньы 16 кwнwгэр ДВФУ Научнай библиотекатыгар ааста. Манна Дальнай Восток регионун кинигэ таyарааччылара уонна кыраныысса таyынааu3;ы АХШ, Япония, Корея, Кытай компаниялара Дальнай Восток саамай тоu3;оостоох кинигэ бэчээтин уонна эргиэнин боппуруостарын ырытыстылар.
Бу форум wс кwн wлэлээтэ. Конференция кэннэ кыттаачыларга «Сыл кэрэхсэбиллээх таyаарыылара» («Издания, ставшие событием года») диэн презентационнай программа: Россия кинигэ таyаарааччыларын ассацоациятын (АСКИ) анал идэлээхтэрэ быыстапка ыалдьыттарын кытта көрсwywwлэрэ, «Дальпресс» кинигэ кыyатын wлэтин-хампаyын көрдөр экскурсия, «Бэчээн олбуорун» кыyыл көмwс фондата», «Куонкуруснай wлэлэр-2012», «Хат таyаарарга этии киллэрэбит» уонна да элбэх быыстапкалары кытта билиyиннэриилэр буолан аастылар.
С.А. Новгородов аатынан «Бичик» Национальнай кинигэ кыyата «Бэчээт олбуора-2012» wлэтигэр таyаарыылаахтык wлэлэстэ. 3 кыyыл көмwс мэтээл, биир бронза, Гран-при уонна анал дипломнары ылан кэллэ.
Кыyыл көмwс мэтээли «Иллюстрированный атлас Республики Саха» ылла. Бу кинигэ-альбом Саха сирин аар тайu3;ата кэрэтин, баайын-дуолун, туундаратын нэлэмэн киэv9;ин, ытык хайаларын, кэрэ көстwwлээх кwөллэрин, алаастарын көрдөрөр. Манна сабыс-саv9;а оv9;оyуллубут карталар, улуустарынан сыппаралар, чахчылар, анаан бу кинигэ-альбомv9;а космостан тwyэриллибит 3D карталар киирдилэр.
Өссө биир кыyыл көмwс мэтээли «Саха литературатын Кыyыл көмwс фондата» сериятынан тахсыбыт 23 саха биллиилээх суруйааччыларын кырачаан кинигэлэрин библиотечката ылла. Өксөкwлээх Өлөксөй, Алампа, Николай Неустроев, Эрилик Эристиин, Эллэй, Амма Аччыгыйа, Суорун Омоллоон, Кwннwк Уурастыырап, Далан, Кwндэ, Семен Данилов, Софрон Данилов, Моисей Ефимов, Иван Арбита, Кындыл, Петр Тобуруокап, Савва Тарасов, Наталья Харлампьева, Василий Борогонскай, Леонид Попов, Николай Якутскай, Варвара Потапова, Сайа – бу ааттар саха дьонугар элбэu3;и этэр буолуохтаахтар.
«Олоv9;хо дойдута» сериянан тахсыбыт Иннокентий Теплоухов-Тимофеев «Кулун Куллустуур» олоv9;хотунан оv9;оyуллубут бэртээхэй мультимедийнай кинигэтэ кыyыл көмwс мэтээли ылыаu3;ын ылла! Сwрwн менюга маv9;найгы кыбытыгынан кинигэ сwрwн тиэксэ сылдьар. Манна кырачаан ааu3;ааччылар тиэкси ааu3;ыахтарын, анимационнай уруyуйдарын көрwөхтэрин сөп. Курсору дьоруойдарга, кыылга-сwөлгэ, хамсыыр уруyуйдарга даu3;айдахха, саv9;а-иv9;э, тыас-уус иyиллэр. Иккис кыбытыкка оu3;о өйwн сайыннарар оонньуулар: уратыны бул, кырааскалаа, пазлы хомуй, таабырыннар, ребустар, олоv9;хо тылдьыта, уруyуйдуурга анаан пейнт-лиис уонна олоv9;хо толоруутун видеота баар. w8;ywс кыбытыкка – оu3;олор уруyуйдарын галереята. Мантан ураты, кырачаан ааu3;ааччы компьютера программаны кыайбат буоллаu3;ына, кинигэни анимацията суох көрдөрөр режим киирдэ.
Альбина Борисова алын сwywөх оскуолатын оu3;олоругар аналлаах сахалыы-нууччалыы тылынан хомуйан оv9;орбут, С.И. Шуртаков тылбаастаабыт «Саха остуоруйалара» хомуурунньуга боруонса мэтээли тутта.
Гран-при хаyаайына – Бравина Р.И., Алексеева С.Г., Степанов Н.П. хомуйан таyаарбыт «Кwн Дьөyөгөй оu3;ото» кинигэтэ. Кый ыраах кэлэн, Тус Хоту олохсуйбут өбwгэлэрбитигэр саха атын оруола улахан суолталааu3;а биллэр суол. Сахалар куттарын-сwрдэрин кwwywнэн ирбэт тоv9; тыйыс усулуобуйатыгар тыыннаах ордубуттара. Ол да буоллар, ата суох бу олох туyугар туруулаyыылара тугунан тwмwктэнэрэ өссө биллибэт… Бу кинигэu3;э Хоту дойдуга ат хайдах wөскээбитин туyунан, сылгыны иитии, ат тииптэрэ, уопсай характеристиката, символ быyыытынан былыргы саха историятыгар уонна духуобунай култууратыгар суолтата арылыннылар. Өv9;нөөх хаартыскалар саха атын кэрэтин, уратытын, бу халлаантан төрwттээх кыылларга саха дьонун тапталын, ытыктабылын көрдөрөллөр.
П.Д. Петров «Иннокентий Сивцев – Мытыйыкы» кинигэтэ «Саамай ордук кыраайы wөрэтэр таyаарыылар» куонкурус «Фотоальбом, wбwлwөйгэ таyаарыылар» номинация лауреатынан аатын сwктэ. Бу кинигэ-альбомv9;а Боотур Ууyун (Боотуруускай) улууyуттан төрwттээх, талааннаах саха бары өттwнэн дэгиттэр талааннаах маастарын Иннокентий Иванович Сивцев – Мытыйыкы айар wлэтэ көрдөрwллэр. Кини – хартыына, икона суруйааччы, ювелир, чеканщик, архитектор. Кинигэu3;э Мытыйыкы удьуордара хомуйан киллэрбит wлэлэрэ киирдилэр. Бу wлэлэр саха норуотун ойуулуур-дьwywннwwр ис кwwywн өйдөбwнньwгwнэн XIX – ХХ wйэлэрдээu3;и историятыгар, дьон өйwгэр-санаатыгар хатанан хаалыаu3;а.
«Сыл саамай ордук кинигэлэрэ. Саамай ордук кыраайы wөрэтэр таyаарыылар» диэн АСКИ куонкурсугар «Кыраайы wөрэтэр таyаарыылар» номинацияu3;а Никитин Р.С., Федоров Г.М., Винокурова Е.И. «Умение жить на Севере» кинигэлэрэ лауреат буолла. Бу 1-4 кылаас wөрэнээччилэригэр анаммыт wөрэнэр пособие Саха республикатын хотугу норуоттарын төрwт култуураларыгар, мындыр wгэстэригэр олоu3;урар. Бу кинигэ Саха республикатын «Арктика учуутала» диэн бырайыгынан хотугу уонна арктическай оскуолаларга анаан тwмwллэн оv9;оyулунна. Хотугу улуустарга уруок таyынан ааu3;ыыга, кылаас чаастарыгар туттуллар, олус туyалаах кинигэ.
«Бэчээт олбуора» диэн кинигэ бэчээтигэр анал идэлээхтэр форумнарыгар С.А. Новгородов аатынан «Бичик» национальнай кинигэ кыyата хаyыс да төгwлwн кыайан-хотон кэллэ.