Саха сиригэр кинигэ кыһата төрүттэниэҕиттэн СӨ Үөрэҕин министиэристибэтин сакааһынан үөрэх кинигэтин бэлэмнээһин уонна таһаарыы СӨ С.А. Новгородов аатынан “Бичик” национальнай кинигэ кыһатын араас өрүттээх үлэтин биир саамай сүрүн хайысхатынан буолар. Бу эппиэтинэстээх үлэни оҕо уонна үөрэх-методическай литературатын редакцията иилээн-саҕалаан кэллэ. Манна даҕатан эттэххэ, Илин Уһук үрдүнэн биһиги кыһабыт үөрэх кинигэтин бэчээттээн таһаарар быраабы соҕотоҕун ылбыта.
Федеральнай государственнай үөрэх стандарда олоххо киириэҕиттэн саҥа ирдэбилгэ сөп түбэһэрсахалыы уонна аҕыйах ахсааннаах омуктар тылларынанүөрэх кинигэлэрэ бэлэмнэнэн таҕыстылар. Ол курдук, Саха сирин үөрэхтээһинин историятыгар бастакынаналын сүһүөх кылаастарга аналлаах «Литература ааҕыыта» (ааптардар: Л.В. Захарова, У.М. Флегонтова) учебниктара федеральнай испииһэккэ киирбиттэрэ. Салгыы «Саха оскуолата» систиэмэнэн «Төрөөбүт тыл» (1-4 кыл.), «Саха тыла» (5-9 кыл.), «Төрөөбүт литература» (5-11 кыл.), «Саха сирин норуоттарын култуурата» (2-9 кыл.) үөрэх кинигэлэрэ федеральнай испииһэккэ киллэрэргэ бэлэмнэнэ сылдьаллар. Үөрэх кинигэлэрэ электроннай көрүҥүнэн, эбии матырыйаалларынан хааччыллыахтара.
Редакция иккис сүрүн хайысхата — тематическай былаанынан бигэргэтиллибит оҕоҕо аналлаах литератураны таһаарыы. Уус-уран айымньылары таһынан оҕо билиитин-көрүүтүн хаҥатар, бары өттүнэн сайыннарар литература араас анал сериянантахсар. Сылтан сыл ис хоһооно интэриэһинэй, ис-тас ойуута тупсаҕай, аныгы технологияҕа олоҕурбут сонун оҕо кинигэлэрэ бэчээттэнэллэр.
2016 сылтан редакция үлэлиир хайысхата өссө кэҥээн, Үөрэх уонна оҕо кинигэтин киинэ аһылынна. Манна үөрэххэ уонна оҕоҕо аналлаах литератураны уонна да атын анал бородууксуйаны бэлэмнээн таһаарыы былааннанар, атын үөрэх тэрилтэлэрин, издательстволары кытта үлэни ыкса сибээстээхтик тэрийэр сыал-сорук турар.Үөрэххэ аналлаах кинигэлэри бэлэмнээһиҥҥэ араас куонкурустары тэрийии, үөрэх-методическай уонна сонун хайысхалаах оҕону сайыннарар бырайыактары оҥорон таһаарыы тиһиктээхтик барыа, Киин иһинэн тахсыбыт үөрэх литературатын ис хоһоонугар олоҕуран, учууталларга, иитээччилэргэ аналлаах сүбэ тэрээһиннэр ыытыллыахтара, иитии-үөрэтии методикатыгар аналлаах сурунаал тахсыаҕа. Бу үлэ биһигиттэн барыбытыттан — үөрэх эйгэтин бары үлэһиттэриттэн, учууталлартан, ааптардартан уонна кинигэ таһаарааччылартан — улахан тутулуктаах.
(вставить Фото Макеева .jpg) Арассыыйа Бэчээтин күнүн көрсө өссө биир үөрүүлээх түгэн тосхойдо. Ол курдук, Үөрэх уонна оҕо кинигэтин киинин салайааччытыгар, СӨ үөрэҕин туйгунугар Марина Гаврильевна Макееваҕа дириҥ ис хоһоонноох, үтүө ситиһиилэрдээх үлэтэ үрдүктүк сыаналанан «СӨ үөрэҕин үтүөлээх үлэһитэ» аат иҥэрилиннэ. Түгэнинэн туһанан, бииргэ үлэлиир кэллиэгэбитин бу үрдүк ситиһиитинэн истиҥник эҕэрдэлиибит!
Тапталлаах Сахабыт сирин сайдыытыгар тус кылаатын киллэрсэр, төрөөбүт өрөспүүбүлүкэбит аатын ситиһиилээх үлэтинэн Арассыыйаҕа дорҕоонноохтук ааттатар үлэһиппитинэн киэн туттабыт.
Марина Гаврильевна үөрэх уонна оҕо эрэдээксийэтин сэбиэдиссэйинэн үлэлиир кэмигэр СӨ Үөрэҕин министиэристибэтин, СӨ Национальнай оскуолалар институттарын кытта ыкса сибээстээхтик үлэлээн ФГҮөС ирдэбиллэригэр эппиэттиир учебниктары таһаартарбыта, дойду үс бастыҥ национальнай регионнарын ахсааныгар киирсэн федеральнай испииһэккэ хабыллыбыта улахан ситиһии, инники сайдыыга дьоһуннаах хардыы буоларын тоһоҕолоон бэлиэтиибит. Маны таһынан Арассыыйа араас таһымнаах кинигэ быыстапкаларыгар аныгы технологиянан тахсыбыт, дьон-сэргэ, ол иһигэр дойду баһылыга В. Путин, болҕомтотун тардыбыт оҕо кинигэлэрэ I миэстэлэри ылбытын, Кыһыл көмүс мэтээллэринэн, Бүтүн Арассыыйа кинигэ национальнай конкурсугар лауреат үрдүк аатынан бэлиэтэммитин олус астынабыт, киэн туттабыт. Тэрилтэбит профсойууһун бэрэссэдээтэлин быһыытынан олоҕу кытта тэҥҥэ хардыылаан, хас биирдии үлэһиккэ болҕомтолоохтук сыһыаннаһан айымньылаах эйгэни тэрийэрин, уопсастыбаннай үлэни сатабыллаахтык көҕүлүүрүн сыаналыыбыт, махтанабыт.
Үтүө-мааны кэллиэгэбитин өссө төгүл бу киэҥ суолталаах уонна үрдүк үөрүүлээх кэрэ-бэлиэ түгэнинэн эҕэрдэлиибит! Чэгиэн-чэбдик доруобуйаны баҕарабыт, иллээх-эйэлээх дьиэ кэргэнигэр дьол-соргу уйаланнын диэн алгыс тылларын тиэрдэбит.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин С.А. Новгородов аатынан «Бичик» национальнай кинигэ кыһатын пресс-киинэ
